Kireç Taşı Formülü ve Özellikleri – Kireçtaşı Nedir?

Doğada bulunan kireç taşı, Türkiye’nin farklı bölgelerinde bol miktarda bulunur. Kireç taşı kimyasal yapısı %90 kalsiyum karbonat bulunur. Karbonatlı tortul kayaç türüdür ve pek çok alanda kullanılır.

Kireçtaşı Nedir?

Kireç minerali, oksit mineralleri ve kalsiyum grubunda, kireç taşının farklı derecelerde (850-1450 °C) pişirilmesi sonucunda elde edilen, su ile karıştırıldığı zaman, tipine göre havada veya suda katılaşma özelliği gösteren, inorganik esaslı bir bağlayıcı ve beyaz renkli bir maddedir.

Kireç Taşı Sembolü Nedir?

Kirecin hammaddesi olan kireç taşı ya da kalker, genelde kalsiyum karbonat (CaCO3) dan oluşmaktadır.

Kireç Taşı Formülü Nedir?

Yapılan sınıflandırmalar ve kireç taşı formülü aşağıdaki gibidir;

• Çok yüksek kalsiyumlu: CaCO3: min. % 97
• Yüksek kalsiyumlu: CaCO3: min. % 95
• Yüksek karbonatlı: (CaCO3+MgCO3): min. % 95
• Kalsitik: MgCO3. % 5
• Magnezyumlu: MgCO3. % 5 – 20
• Dolomitik (Dolomit): MgCO3. % 20 – 40
• Yüksek magnezyumlu dolomit: MgCO3. % 40 – 46

Kireç Taşının Özellikleri Nelerdir?

Kireç taşımın pek çok özelliği vardır. Ancak bazı özellikleri daha ön plana çıkmaktadır ve bilinmektedir. Kireç taşının en önemli özellikleri şunlardır;

• Kirecin hammaddesidir,
• Mermerlerin yapıcı taşlarıdır,
• Çimento keşfinden sonra çimento üretiminde ana hammadde olarak %60 oranında kullanılır.
• İlk insandan günümüze kadar pek çok yapının yapımında kullanılan maddedir.

Kireç Taşı Nasıl Oluşur ve Nerelerde Bulunur?

Kireç taşı, birçok farklı alanda kullanılan bir taştır. Kireç taşının başlıca kullanım alanları şu şekildedir;

• Dünya genelinde % 40 ile 70 oranında inşaat ve yapı sektöründe
• Portland çimentosu üretiminde,
• Yol yapımları ve beton harcında agrega dolgu malzemesi,
• Metalürji alanlarında yüksek dereceli fırınlarda demir rafinasyonu,
• Cam, kağıt, soda, plastik, şeker ve lastik, boya, kauçuk imalatı sektörlerinde kullanılmaktadır.

Kireç Taşı Nerelerde Kullanılır?

Dünya genelinde yoğun şekilde kireç taşları kullanılır. Kullanım alanlarına göre kullanım miktarı değişir. En çok kullanıldığı alanlar şu şekildedir;

• Yapı ve inşaat sektörü
• Çimento üretimleri
• Kireç üretimleri
• Tarım sektörü
• Metalürji
• Baca gazı arıtımı
• Şeker, cam, lastik, kağıt, boya gibi endüstriyel alanlar

Kireç ürünü olarak, kireç taşları dışında kullanılan bir ürün yoktur. İnsanlık tarihinde çok eski zamanlarda, yanmamış kireçleri, yakarak daha sonra suda söndürerek harç yapımlarında kullanmıştır. Günümüzde pek çok sektörde kullanılmaktadır.

İnşaat Sektöründe Kireç Taşı

Kireç taşının en çok kullanıldığı alanlar inşaat sektörüdür. Kireç taşları, inşaatlar alanlarında harç yapımlarında veya yol gibi çeşitli yerlerde dolgu malzemesi olarak kullanılır. Kullanım yerlerine göre seçim yaparken, kireç taşının aşınmaya ve sertliğe karşı mukavemet derecelerine dikkat edilmesi gerekir. İnce taneli ve kırılmış kireç taşları, inşaat alanlarında beton harcına katılarak kullanılır. Kireç taşları, inşaat alanından sonra en çok çimento yapımlarında hammadde olarak kullanılır. Türkiye’de üretilen kireç taş miktarı yaklaşık 4/1 oranı çimento üretimi için kullanılır.

Kalker Nedir?

Kireçtaşı veya kalker kimyasal bileşimlerinde en az %90 CaCO3 (kalsiyum karbonat) bulunan kayaçlardır. Kireçtaşı kirecin hammaddesi olması ile birlikte çimentonun % 70 ana hammaddesi olarak kullanılır. Ayrıca inşaat sektöründe alt yapı malzemesi agrega (mıcır),termik santrallerde baca gazı arıtımları için, soda sanayinde soda imalatlarında, cam sanayilerin özel cam üretiminde, yüksek fırınlarda demir curuflaştırmada ve şeker üretimlerinde kullanılır.